Dù còn phải vượt qua nhiều khó khăn thách thức, Việt Nam đang vươn lên trở thành một trong các quốc gia có tốc độ phát triển viễn thông, CNTT ấn tượng nhất thế giới. Để có được những thành tựu này, một trong những yếu tố không thể thiếu đó là tinh thần sáng tạo, thần tốc, đi tắt, đón đầu công nghệ mới của đội ngũ làm công tác viễn thông, CNTT của ngành Bưu điện trước đây và nay là ngành TT&TT trong suốt chiều dài phát triển của toàn ngành. Trong đó, Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam VNPT giữ vai trò xuyên suốt trong hành trình phát triển đó. 

Những bước phát triển cùng chiều dài lịch sử 

Lược lại lịch sử của Ngành trong những ngày đầu của cách mạng, những bước chân trần của người đưa thư chạy bộ, lội suối, trèo non, công văn tài liệu được ngụy trang che mắt địch. Chiến tranh nổ ra trên diện rộng, lớp lớp các thế hệ giao bưu, giao liên lên đường ra mặt trận, dẫn đường cho cán bộ, chuyển phát công văn mệnh lệnh ra chiến trường, mang những lá thư chan chứa tình cảm của hậu phương gửi nơi tiền tuyến. Hàng vạn liệt sỹ giao bưu thông tin đã hy sinh trong các cuộc kháng chiến trên khắp các mặt trận, hàng vạn thương binh trở về sau chiến tranh. Cùng với phương thức chuyển tin bằng đường bưu chính, các dịch vụ điện báo, điện thoại cũng từng bước phát triển mạnh, phục vụ kịp thời cho cách mạng.

Chiến tranh kết thúc, cả nước bắt tay vào xây dựng, kiến thiết đất nước. Đất nước bước vào thời kỳ đổi mới, bằng chiến lược đi tắt, đón đầu, qua hai giai đoạn tăng tốc phát triển Bưu chính Viễn thông, ngành Bưu điện đã có những bước phát triển vượt bậc.

Các thế hệ cán bộ công nhân viên của Ngành bằng sự dũng cảm, sáng tạo, năng động của mình đã tạo nên những bước phát triển mang tính đột phá, đưa Việt Nam trở thành một nước phát triển về viễn thông, công nghệ thông tin - truyền thông ngang tầm thế giới, giúp cho người dân Việt Nam được thụ hưởng tất cả những tiện ích mà viễn thông và công nghệ thông tin mang lại trong mọi mặt của đời sống xã hội.

Với tinh thần tự lực tự cường, năng động sáng tạo, trong suốt nhiều thập kỷ qua, ngành Bưu điện đã trở thành Ngành đi tiên phong trong thực hiện đường lối đổi mới với nhiều giai đoạn tăng tốc, phát triển ấn tượng. Nếu như phương châm của giai đoạn 1993-2000 là “Tự vay - tự trả - tự chịu trách nhiệm” và “Đi thẳng vào công nghệ hiện đại, số hóa, đa dịch vụ”, thì với giai đoạn 2001 - 2010, Ngành chuyển sang chiến lược “Hội nhập và phát triển” nhằm tiếp tục tăng tốc, đổi mới quản lý, đa dạng hóa các loại hình dịch vụ, đẩy mạnh ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin, hạ giá thành và chủ động hội nhập kinh tế quốc tế.

Những dấu ấn mang tên VNPT

Xuyên suốt quá trình phát triển đó của ngành Bưu điện, là những đóng góp không nhỏ của Tổng công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam, nay là Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam VNPT. Ở giai đoạn nào, VNPT cũng luôn đi đầu trong việc ứng dụng, cập nhật các công nghệ hiện đại vào mạng lưới. Quá trình đổi mới hiện đại hóa và phát triển bưu chính, viễn thông Việt Nam ngang tầm với các nước tiên tiến trong khu vực, đã xây dựng VNPT trở thành Tập đoàn kinh tế mạnh, giữ vai trò chủ lực trong lĩnh vực Bưu chính Viễn thông - Công nghệ thông tin, đóng góp hiệu quả cho công cuộc Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa đất nước.

Những dấu mốc ấn tượng của Tập đoàn VNPT phải kể tới:

- Tháng 12/2003, mạng điện thoại của VNPT đạt bảy triệu thuê bao, đưa mật độ điện thoại của Việt Nam lên tám máy/100 dân, hoàn thành trước hai năm chỉ tiêu mà Ðại hội Ðảng IX đề ra cho năm 2005. 

- Tháng 10/2004, đón đầu xu hướng phát triển công nghệ của thế giới, VNPT đã chính thức khai trương và đưa ra khai thác các dịch vụ trên nền mạng NGN. Một bước chuyển biến mang tính cách mạng về công nghệ đối với toàn bộ mạng viễn thông Việt Nam. 

- Năm 2005, VNPT đã có 17 nghìn điểm phục vụ BCVT, trong đó có hơn 7.500 điểm bưu điện - văn hóa xã (BÐ-VHX). VNPT cũng là nhà cung cấp dịch vụ Internet lớn nhất với hơn 1,3 triệu thuê bao Internet.

- Tháng 4/2008, VNPT tiếp tục ghi dấu ấn của mình khi thực hiện phóng thành công vệ tinh viễn thông đầu tiên của Việt Nam VINASAT-1, góp phần quan trọng hoàn thiện cơ sở hạ tầng thông tin liên lạc của quốc gia, nâng cao năng lực mạng lưới, chất lượng dịch vụ VT - CNTT, phát thanh, truyền hình. 

- Tháng 5/2012, Vệ tinh viễn thông VINASAT-2 đã được VNPT phóng thành công vào quỹ đạo. VINASAT-2 có khả năng phủ sóng khu vực Đông Nam Á và một số nước lân cận. Dung lượng truyền dẫn của VINASAT- 2 tương đương 13.000 kênh thoại/Internet/truyền số liệu hoặc khoảng 150 kênh truyền hình thời điểm bấy giờ. VINASAT-2 cùng VINASAT-1 tạo thành một hệ thống vệ tinh có khả năng dự phòng về dung lượng; tăng cường độ an toàn cho mạng viễn thông quốc gia, góp phần tích cực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hộị của đất nước, khẳng định vị thế ngày càng lớn mạnh của quốc gia về lĩnh vực Viễn thông - CNTT.

- Tính đến thời điểm này, VNPT tham gia đầu tư và cập bờ vào Việt Nam 06 tuyến cáp quang biển như AAG, APG, AAE-1, Faster, SMW-3 và tuyến SJC2. Đây là những tuyến cáp quang biển quan trọng cung cấp thêm dung lượng lớn tốc độ cao kết nối Internet từ Việt Nam đi quốc tế.

- Ngày 1/7/2015, thực hiện lộ trình tái cấu trúc toàn diện, VNPT đã thành lập ba Tổng công ty mới là VNPT-VinaPhone, VNPT-Net, VNPT-Media. Việc thành lập 3 Tổng công ty giúp cho hoạt động SXKD của Tập đoàn thành một chuỗi giá trị từ “nội dung - hạ tầng - khách hàng”. 

- Sau 05 năm tái cơ cấu, VNPT đã đạt được một số thành quả mà theo Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá là VNPT là điển hình về tái cơ cấu DNNN. Tổng doanh thu trong giai đoạn 2014-2019 đạt 316.999.501 triệu đồng (loại trừ doanh thu dịch vụ Icoin/Charging). Tăng trưởng lợi nhuận hàng năm của giai đoạn đạt trên 20%/năm,  giữ vững và phát triển cả 2 thương hiệu VNPT và VinaPhone, đảm bảo thu nhập cho người lao động với mức tăng bình quân khoảng 15%/năm.

Quá trình tái cơ cấu của VNPT gắn liền với 02 Quyết định do Thủ tướng Chính phủ ban hành: Quyết định số 888/QĐ-TTg năm 2014 và Quyết định số 2129/QĐ-TTg năm 2018. Đây được xem là những quyết định quan trọng có tính chất quyết định đến hoạt động sản xuất kinh doanh và góp phần đưa VNPT trở thành Tập đoàn kinh tế nhà nước chuyên về lĩnh vực Viễn thông - CNTT hàng đầu như hiện nay.

VNPT và vai trò dẫn dắt trong chuyển đổi số quốc gia

Với sứ mệnh là đầu tàu dẫn dắt chuyển đổi số quốc gia, là một Tập đoàn kinh tế của Việt Nam, công cuộc chuyển đổi số đã được VNPT sớm thực hiện kế hoạch chuyển đổi từ một nhà mạng viễn thông truyền thống sang một nhà cung cấp dịch vụ số từ năm 2014. VNPT đã và đang tiến hành chuyển đổi từ một nhà cung cấp dịch vụ viễn thông truyền thống sang nhà cung cấp dịch vụ số với mục tiêu trở thành nhà cung cấp hàng đầu Việt Nam và là Trung tâm giao dịch số của khu vực châu Á.

Chuyển đổi số trước hết là sự nâng cao trải nghiệm của khách hàng; tăng năng suất lao động và minh bạch hóa trong các tác vụ; thay đổi để đưa ra những mô hình mới, những sản phẩm dịch vụ mới. Nếu không có chuyển đổi số thì khó có thể phát sinh thêm các dịch vụ, sản phẩm, mô hình kinh doanh mới. Với quan điểm này, đến nay, ngoài việc cung cấp hạ tầng, VNPT đã đi theo hướng cung cấp các hệ sinh thái đáp ứng nhu cầu thiết yếu của xã hội như Giáo dục, Y tế, Du lịch, Nông nghiệp, Tài nguyên môi trường… 

Bài toán của VNPT đưa ra khi phát triển công nghệ 5G đó là hội tụ các nền tảng hạ tầng ICT và hạ tầng viễn thông làm một. Khi đã có hệ sinh thái thì việc đổi mới sáng tạo, đặc biệt là triển khai các công nghệ mới sẽ góp phần có thêm nhiều sản phẩm mới phát triển trên đó. Đặc biệt ở VNPT sẽ có nhiều hệ sinh thái, những hệ sinh thái phục vụ mô hình chính phủ điện tử, thành phố thông minh…

Là doanh nghiệp hàng đầu về Viễn thông - CNTT, trong những năm qua, VNPT đã nỗ lực phát triển từng ngày để trở thành doanh nghiệp số 1 tại Việt Nam và dẫn dắt công cuộc chuyển đổi số quốc gia theo đúng tinh thần của Nghị quyết 52 ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về việc Việt Nam chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và Quyết định số 749 ngày 03/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2030. Bám sát tinh thần chỉ đạo của Đảng và Chính phủ, VNPT đã tập trung mọi nguồn lực để xây dựng hệ sinh thái các giải pháp số (VNPT digital ecosystem) nhằm cung cấp đầy đủ nhu cầu số hàng ngày, từ giải trí đến tài chính, học tập, chăm sóc sức khoẻ,…

Từ cuối năm 2018, VNPT được Chính phủ giao nhiệm vụ xây dựng Trục liên thông văn bản quốc gia. Chỉ sau hơn 4 tháng, Trục liên thông văn bản quốc gia đã hoàn thành đi vào hoạt động. Đến nay đã có khoảng 1,7 triệu văn bản điện tử được gửi, nhận giữa các cơ quan hành chính. Số lượng văn bản điện tử được gửi, nhận trong tháng 3/2020 so với tháng đầu tiên khi vận hành Trục đã tăng gấp 5 lần, đặc biệt trong những tháng cả nước quyết liệt phòng, chống dịch Covid-19, số lượng văn bản điện tử tăng mạnh, hằng tháng có khoảng 200.000 văn bản điện tử được trao đổi giữa các cơ quan.

Ngoài Trục liên thông văn bản quốc gia, Chính phủ cũng giao VNPT xây dựng Cổng dịch vụ công và hệ thống xác thực định danh (VNPT eKYC). Bộ giải pháp Chính phủ điện tử của VNPT đã hiện diện tại 55 tỉnh/Thành phố; phần mềm VNPT-iOffice trên toàn quốc đã tăng thêm 59% số cơ quan cấp tỉnh; Giải pháp phòng họp không giấy tờ VNPT-eCabinet đã triển khai cho UBND TP. HCM và gần 150 đơn vị. VNPT đã khảo sát, tư vấn xây dựng Đề án đô thị thông minh cho 28 tỉnh/Thành phố; Triển khai Trung tâm điều hành thông minh IOC cho các tỉnh Đà Lạt, Hà Nam, Kiên Giang và đang xúc tiến triển khai tại 20 tỉnh trọng điểm; Triển khai giải pháp Du lịch thông minh gần 50 tỉnh/Thành phố (tăng 20 tỉnh/Thành phố). Hiện gần 55% cơ sở Y tế đã sử dụng VNPT-HIS; gần 60% trường học sử dụng giải pháp vnEdu; dịch vụ hóa đơn điện tử đạt khoảng 1.400.000 hóa đơn phát hành, tăng gấp đôi so với năm 2018.

VNPT đã và đang tham gia rất tích cực vào quá trình chuyển đổi số quốc gia bằng hàng loạt các giải pháp công nghệ do chính mình phát triển và tạo được chỗ đứng, tên tuổi và thương hiệu VNPT trên thị trường trong nước cũng như quốc tế. Trong những năm qua, rất nhiều sản phẩm, dịch vụ của VNPT phục vụ chiến lược chuyển đổi số, góp phần xây dựng chính phủ điện tử, xây dựng nền kinh tế số và xã hội số tại Việt Nam đã được vinh danh ở các giải thưởng về viễn thông - công nghệ thông tin uy tín ở trong nước và quốc tế như Giải thưởng Stevie Awards, Sao khuê, Nhân tài Đất Việt…

Trong những ngày tháng tám lịch sử này, khi ngày kỷ niệm 75 năm truyền thống Ngành Bưu điện đang cận kề, Tập đoàn VNPT với sự tự hào và kế thừa truyền thống của những thế hệ đi trước, đã và đang tiếp tục không ngừng đổi mới, chuyển mình, khẳng định vị thế của một Tập đoàn kinh tế, công nghệ hàng đầu của đất nước. Với những thành tựu đã đạt được, đây sẽ là cơ sở vững chắc để VNPT tiếp tục phát triển và đổi mới trong năm 2020 và những năm tiếp theo, đóng vai trò dẫn dắt trong lĩnh vực triển khai xây dựng Chính phủ  điện tử và chuyển đổi Số tại Việt Nam, hướng tới mục tiêu trở thành nhà cung cấp hàng đầu về dịch vụ số tại Việt Nam vào năm 2025 và trở thành Trung tâm giao dịch số tại châu Á vào năm 2030.

VNPT - Media